Przedstawiciele Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin (AWPL-ZChR) zarejestrowali w Sejmie projekt ustawy o zmianie artykułu 21. Ustawy Republiki Litewskiej o przywróceniu praw własności obywateli do zachowanych nieruchomości. AWPL-ZChR proponuje, by za grunty miejskie skupowane przez państwo obywatele otrzymywali na terenie wiejskim zalesioną działkę o identycznej wartości co działka ziemi.
 
Zgodnie z propozycją AWPL-ZChR, taki sposób rekompensaty miałby obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2023 roku. Propozycję wyrównania wartości posiadanej ziemi poprzez przydzielenie działki lasu autorzy projektu postrzegają jako dodatkową opcję, którą mieliby do wyboru obywatele.

„Przyjęcie projektu ustawy poszerzyłoby zakres sposobów wyrównania obywatelom posiadanej ziemi o kolejną opcję, mianowicie o możliwość otrzymania zalesionej działki o identycznej wartości co posiadane grunty. W funduszu wolnej ziemi państwowej są jeszcze dziesiątki tys. ha lasów państwowych, które mogą być zarezerwowane w ramach przywrócenia obywatelom praw własności. Szacunkowe dane wskazują na to, że lasów tych wystarczy na zrekompensowanie skupowanej przez państwo ziemi w miastach dla niemałej liczby obywateli. Projekt ustawy pozwoli na przyśpieszenie zakończenia procesu zwrotu ziemi i wykonanie zobowiązań wobec obywateli w postaci zwrócenia im własności bądź wyrównania im z tego tytułu w sposób, który wybiorą sami. Jest to kolejna możliwość zapewnienia obywatelom sprawiedliwego i proporcjonalnego przywrócenia praw własności, możliwość nieporównywalnie lepsza niż stosowany przymusowy mechanizm rekompensaty pieniężnej” – twierdzą inicjatorzy projektu argumentując swoją propozycję.

„Obecnie rekompensata pieniężna za niezwróconą ziemię w Wilnie jest średnio 500-krotnie niższa niż rzeczywista wartość rynkowa ziemi. W państwie prawa, w państwie demokratycznym obywatele nie mogą być zmuszani do wyboru odszkodowania, które jest 500 razy niższe niż rzeczywista wartość rynkowa ziemi” – mówi Czesław Olszewski, jeden z autorów projektu, poseł na Sejm.

Inicjatorzy projektu twierdzą, że rekompensata pieniężna powinna być ostateczną opcją, gdy państwo wypłaca obywatelom odszkodowanie za nieruchomość, która nie jest zwracana na mocy prawa – a nie zasadą, że nawet w przypadku niezajętych gruntów na terenach miejskich, wolnych działek zalesionych na terenach wiejskich i innych mechanizmów odszkodowawczych – osoby są zmuszane, wciągając w ten proceder nawet instytucję komornika, do wyboru rekompensaty pieniężnej, która nie odpowiada wartości rynkowej i mija się z zasadami sprawiedliwości i proporcjonalności.

2022-06-15