„Trwająca 30 lat reforma rolna na Litwie i niekończące się przywracanie praw do ziemi prawowitym właścicielom to niewybaczalna i chyba unikatowa sytuacja w skali świata. Ziemia stała się własnością ruchomą, a kolejne władze ciągle opóźniały termin zakończenia zwrotu ziemi” – podkreślił Czesław Olszewski, poseł do Sejmu z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin na konferencji prasowej, która odbyła się dzisiaj w Sejmie.
 
W związku z tym posłowie AWPL-ZChR, reagując na ciągłe prośby i skargi mieszkańców, przygotowali projekt nowelizacji art. 5 ustawy o przywróceniu prawa własności obywateli do pozostałych nieruchomości.

Projekt ustawy autorstwa AWPL-ZChR przewiduje wydzielenie drugiej działki w Wilnie pod budownictwo indywidualne jako kompensatę za niezwróconą ziemię. Natomiast przewidziana na mizernym poziomie kompensata pieniężna może być proponowana tylko po otrzymaniu przez byłego właściciela drugiej działki.

Celem projektu jest przyspieszenie zakończenia procesu restytucji mienia oraz wykonanie zobowiązań wobec obywateli w sprawie zwrotu im właśności lub zrekompensowania go w inny wybrany przez nich samych sposób.

„Przywrócenie praw do własności jest priorytetowym zadaniem państwa, jednak, według danych Narodowej Służby Rolnej, w miastach na przywrócenia prawa własności czeka jeszcze około 6 tys. obywateli i 3 tys. ha ziemi. W Wilnie tylko mniej niż połowa osób odzyskała przynajmniej część ziemi, która miała zostać zwrócona zgodnie z prawem” – ubolewał Olszewski.

Parlamentarzysta przypomniał, że obecnie ustawa przewiduje, iż jeśli obywatelowi zwrócona lub nieodpłatnie przekazana na własność powierzchnia działki na obszarze miejskim jest mniejsza niż powierzchnia ziemi, do której na podstawie tej ustawy przywracane są mu prawa własności, to za pozostałą część ziemi państwo wypłaca mu kompensatę pieniężną.

„Obecnie kompensata pieniężna za niezwróconą ziemię w Wilnie jest średnio 500-krotnie niższa niż rzeczywista wartość rynkowa ziemi. W państwie prawa, w państwie demokratycznym obywatele nie mogą być zmuszani do wyboru odszkodowania, które jest 500 razy niższe niż rzeczywista wartość rynkowa ziemi. Rekompensata pieniężna powinna być wyjątkową opcją, gdy państwo wypłaca obywatelom odszkodowanie za nieruchomość, która nie jest zwracana na mocy prawa – a nie zasadą, że nawet w przypadku niezajętych gruntów na terenach miejskich osoby są zmuszane do wyboru kompensaty w postaci pieniędzy, która nie odpowiada wartości rynkowej i mija się z zasadami sprawiedliwości i proporcjonalności” – powiedział poseł.

AWPL-ZChR poponuje zatwierdzić przepis, zgodnie z którym w przypadku, gdy powierzchnia działki przekazanej obywatelowi nieodpłatnie na obszarze miejskim jest mniejsza niż działka, do której zgodnie z tą ustawą przywracane są prawa własności, to wtedy za pozostałą powierzchnię działki dodatkowo przekazywana jest nieodpłatnie druga działka pod budownictwo indywidualne lub o innym przeznaczeniu, nie mniejsza niż 0,04 ha albo tylko wtedy, gdy obywatel wyrazi życzenie, by za pozostałą działkę państwo wypłaciło mu odszkodowanie pieniężne zgodnie z metodologią ustaloną przez rząd.

2021-05-13